ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ

 Ειρήνης Αρτέμη

Πτ. Θεολογίας -Φιλολογία Πανεπιστημίου Αθηνών

Mphil Θεολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών

υπ. διδάκτορος Θεολογίας  Πανεπιστημίου Αθηνών

      Οι τρεις Υποστάσεις του Θεού αποκαλύφθηκαν σταδιακά στην ανθρώπινη ιστορία. Ο άνθρωπος ανάλογα με την πνευματική ωριμότητά του κάθε φορά οδηγούνταν «από δόξης εις δόξαν»[1]. Άλλωστε η αποκάλυψη του Θεού αποτελεί αναμφίβολα θεία συγκατάβαση. Στην Π.Δ. φανερώνεται ο Πατήρ και αμυδρά γίνεται λόγος μέσω τύπων η συμβόλων για τον Υιό και για το Πνεύμα. Στην Κ.Δ. φανερώνεται η θεότητα του Υιού και αναφέρεται έμμεσα η ύπαρξη του Αγίου Πνεύματος. Τέλος στην Πεντηκοστή φανερώνεται εν δόξη η θεότητα του Πνεύματος.

Ο άνθρωπος έπρεπε πρώτα να απαλλαχθεί από τη λατρεία της πολυθείας και στη συνέχεια να οδηγηθεί στην αποκάλυψη του Ενός και Τριαδικού Θεού, ώστε να κατανοήσει στην καρδιά του με πνευματική ασφάλεια την ύπαρξη του ενός Θεού με τις τρεις Υποστάσεις. Γεγονός, φυσικά, που δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο εξετάσεως της πεπερασμένης ανθρώπινης λογικής. Η δια της αγεννησίας, της γεννήσεως και της εκπορεύσεως διάκριση των θείων προσώπων δε διασαλεύει τη φυσική θεία ενότητα, ούτε λυμαίνεται την ενότητα της ενέργειας του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.

Κατά τους ιερούς Ισίδωρο Πηλουσιώτη και Κύριλλο Αλεξανδρείας η χάρη του Αγίου Πνεύματος χορηγείται στους πιστούς μέσω της Εκκλησίας. Αυτή είναι ο καινούριος ουρανός και η καινούρια γη. Όλα μέσα στην Εκκλησία δηλώνουν την παρουσία του Παρακλήτου. Το άυλο και θείο «πυρ» του Αγίου Πνεύματος φωτίζει και καθαρίζει τις ψυχές «εν επιγνώσει» της αληθινής θεογνωσίας. Η γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας, η Πεντηκοστή, είναι η χρονική στιγμή που το Άγιο Πνεύμα αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή των αποστόλων και γενικότερα των πιστών εν Χριστώ. Η πλήρης εμπειρία της χάριτος για τους Αποστόλους την ημέρα αυτή γίνεται εμπειρία θεώσεως, δια μέσου της οποίας οι δώδεκα μαθητές του Χριστού ικανώθηκαν να αντιληφθούν όλο το εύρος της αλήθειας, δηλαδή για το ποιος είναι πραγματικά ο Χριστός. «Ήταν μία εμπειρία, η οποία χάρισε στους Αποστόλους διαύγεια αντιλήψεως, κατανόηση, νηφαλιότητα και εσωτερική ειρήνη»[2].

      Την Πεντηκοστή το Πνεύμα επιδαψιλεύει πλούσια τα χαρίσματά Του στους αποστόλους και στο σύνολο όσων πίστεψαν και βαπτίστηκαν στο όνομα της Αγίας Τριάδος. Από τότε δρα στην Εκκλησία και αγιάζει τα ιερά Μυστήριά της μέσω των οποίων οι πιστοί ενώνονται με τις άκτιστες ενέργειες του Θεού. Αποτελούν έτσι ένα σώμα με κεφαλή τον νέο Αδάμ τον ενανθρωπήσαντα Λόγο, τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό. Το Πνεύμα έχει σκοπό να συνεχίσει το έργο του Χριστού και να οδηγήσει τους πιστούς εις «πάσαν την αλήθειαν»[3]: «ου γαρ κατέληξεν αποκαλύπτων ημίν ο Μονογενής του καθ εαυτόν μυστηρίου την δύναμιν αποκαλύψας τοις πρώτοις εν αρχαίς· ενεργεί δε τούτο δια παντός, εν σπείρων εκάστω τον δια του Πνεύματος φωτισμόν, και χειραγωγών εις επίγνωσιν των υπέρ νουν και λόγον τους αγαπώντας αυτόν»[4].

      Το Πανάγιο Πνεύμα με τη φανέρωσή Του την ημέρα της Πεντηκοστής θέτει το θεμέλιο λίθο στην ίδρυση της Εκκλησίας του Χριστού. Η επιδαψίλευση των ενεργειών και των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος παρέχεται μόνο σε όσους διάγουν βίο ενάρετο και ζουν εν Χριστώ. Φορείς των δωρεών του Πνεύματος γίνονται όσοι έχουν απαλλαχθεί από την έπαρση και την αλαζονεία, γιατί «η οίησις προκοπής εστιν εγκοπή»[5], κατά τα λεχθέντα του Ισιδώρου. Η τελική επιβράβευση για όσους διάγουν το βίο τους κατά το πρότυπο της ζωής και της διδασκαλίας του Χριστού και των αποστόλων θα έλθει στη Δευτέρα Παρουσία με την ανάσταση των σωμάτων, τα οποία «δια το θείω Πνεύματι μόνω λοιπόν είκειν»[6]. Τότε τα σώματα των πιστών «δοχεία μάλλον έσται του Πνεύματος»[7].

Κατά την Πεντηκοστή, λοιπόν, το Άγιο Πνεύμα φωτίζει και δαδουχεί τους μαθητές του Κυρίου, για να κατανοήσουν πλήρως όσα διδάχθηκαν από το Χριστό και να τα κηρύξουν σε ολόκληρη την Οικουμένη. Γίνονται με τον τρόπο αυτό τηλαυγείς φάροι, που με το φως του σωτήριου λόγου θα αποδιώξουν το έρεβος της πλάνης του διαβόλου, «... ιδιώται όντες και αγράμματοι, της θείας εμπεπλησμένοι σοφίας, και των διαλεκτικών και των ρητόρων εκράτησαν»[8]. Την ημέρα αυτή δίδεται καθ ολοκληρίαν η χάρη του Πνεύματος, η οποία έφερε τη βασιλεία του Θεού στις καρδιές των ανθρώπων όλων των εθνών. Το Άγιο Πνεύμα, υπογραμμίζει ο Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης, «εν πυρί τοις αποστόλοις εδίδοτο»[9].

       Σκοπός εμάς των χριστιανών είναι να προσπαθούμε να δεχόμαστε την καλή αλλοίωση που θα μας φέρει η Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Η φωτιά Του θα μας απαλλάξει από τη σκουριά της αμαρτίας και θα μας χαρίσει ξανά την ψυχική και σωματική λάμψη της αρχέγονης καταστάσεως μας.

---

[1]Β΄ Κορ. 3, 18.

[2]Ἀ. Καρακαλλίνου, ἱερομονάχου,Ἐν εἰρήνῃ τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν - Πρόσκληση στούς Πεντηκοστιανούς μέ ἑρμηνεία τῶν πνευματικῶν χαρισμάτων,ἐκδ. Μακρυγιάννη, Κοζάνη 2006, σ. 104.

[3]Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας,Ἐξήγησις Ὑπομνηματική εἰς τό κατά Ἰωάννην εὐαγγέλιον, Χ, P.E. Pusey,SanctipatrisnostriCyrilliarchiepiscopiAlexandriniinD.Joannisevangelium, vols II, Bruxelles 1965², σ. 625¹⁷(=PG 74, 440C). Συναφῶς βλ. τοῦ ἰδίου,Περί τῆς ἁγίας τε καί ὁμοουσίου Τριάδος,ΣΤ΄, G.M. de Durand,SC 246, 593¹, 628⁴⁷(=PG 75, 1012Α, 1072B).

[4]Tοῦ ἰδίου,Εἰς Ἰωάννην,ΧΙ, ΙΒ΄, Pusey, vol. ΙΙΙ, σ. 13^10-15(=PG 74, 576D).

[5]Ἰσιδώρου Πηλουσιώτου,Ἐπιστ.IV,ΣΤ΄-ἘπιμάχῳἈναγνώστῃ,PG 78, 1053C.

[6]Τοῦ ἰδίου,Ἐπιστ.III,ΟΖ΄-ἸσιδώρῳΔιακόνῳ,PG 78, 785A.

[7]Αὐτόθι.

[8]Ἰσιδώρου,Ἐπιστ. ΙΙΙ, ΤΜΕ΄ - Ἀποκρᾷ Σοφιστῇ,PG 78, 1004A.

[9]Τοῦ ἰδίου,Ἐπιστ. Ι, ΥϞΔ΄ - Τιμοθέῳ Ἀναγνώστῃ,PG 78, 453A.

Read more:http://www.egolpion.net/mhnyma_penthksoths.el.aspx#ixzz2jsUmDMLv